Empatyczne porady dla początkujących wegan i weganek

Nowy Rok to dobry moment, żeby pomyśleć o zmianach, szczególnie jeśli są pozytywne. Weganizm to dobra wiadomość dla zwierząt, środowiska i dla Ciebie. Skoro szanujesz zwierzęta, to weganizm jest logicznym i empatycznym wyborem. Ponieważ każda większa zmiana wymaga wsparcia logistycznego, przedstawiamy 12 porad dla początkujących wegan i weganek.

1. Zacznij czytać

Przejście na weganizm pociąga za sobą konieczność przyswojenia nowej wiedzy. Nie chodzi tylko o kwestie żywieniowe i wykorzystywania produktów odzwierzęcych do produkcji ubrań i kosmetyków. Jeżeli przechodzisz na weganizm z powodów etycznych, zachęcamy Cię do systematycznego poszerzania wiedzy na temat filozoficznych podstaw praw zwierząt i relacji człowieka ze zwierzętami. Możesz zacząć od wykładów, prezentacji, artykułów,  wywiadów, np.:

• Wywiady z Tomem Reganem, amerykańskim filozofem, twórcą pierwszej teorii praw zwierząt (KLIK):
• Prezentacja “Theory of Animal Rights”. Jej autorem jest Gary L. Francione – amerykański prawnik, twórca ważnej teorii praw zwierząt, autor wielu książek: (KLIK)
• Blog Empatii: (KLIK)
• Blog o ludzkich relacjach z innymi zwierzętami okiem socjologa i aktywisty na rzecz praw zwierząt Rogera Yatesa: (KLIK)
• Artykuły i prezentacje o micie humanitarnej hodowli: (KLIK)
• Radio o weganizmie i wegańskim aktywizmie (podcasty online): (KLIK)

2. Dowiedz się, co wegańskiego możesz kupić w sklepie, w którym najczęściej robisz zakupy

Oprócz ewidentnie wegańskich produktów – owoców, warzyw, roślin strączkowych, kasz, orzechów, pestek – w Twoim sklepie znajdują się również przetworzone produkty roślinne: pasty do chleba, makarony, batony, ciasteczka, a nawet galaretki i być może mleka roślinne. Poza tym ostatnio większość supermarketów zaczęła wprowadzać roślinne jogurty, sery, kiełbaski, szynki i zwiększyła wybór past, mlek roślinnych i tofu.

Źródłem informacji o wegańskich produktach spożywczych mogą być np. strony:
Wegańskie okazje na Facebooku: (KLIK)
Blog Wegańskie pyszności: (KLIK)

3.  Zrób listę wegańskich restauracji i sklepów z wegańskim jedzeniem

Jeśli mieszkasz w dużym mieście, zwłaszcza w Warszawie, nie powinno być problemu ze znalezieniem wegańskich lokali lub wegetariańsko-wegańskich z licznymi opcjami roślinnymi.

Istnieją również sklepy stacjonarne i internetowe sprzedające wyłącznie wegańskie produkty, np.:
TerraVege
Evergreen
Vegezone
Sklep TOFU
Urban Vegan

Jeśli w Twoim miejscu zamieszkania nie ma wegańskich restauracji, warto mimo wszystko pytać o roślinne dania, a w kawiarni o roślinne mleko do kawy. Być może w odpowiedzi na zapotrzebowanie, menu zostanie zmodyfikowane.

4. Naucz się kilku najprostszych awaryjnych przepisów

Pomocna może okazać się lista prostych dań, możliwych do zrobienia z łatwo dostępnych składników. Poniżej kilka przykładów szybkich i mało skomplikowanych przepisów. Innych możesz poszukać na ponad stu wegańskich blogach, których listę znajdziesz tu: (KLIK).

Śniadanie:
Pasta słonecznikowa: (KLIK)
Pasta z czerwonej fasoli: (KLIK)
Pasta z czarnych oliwek (tapenade): (KLIK)

Obiad:

5 pomysłów na szybki obiad: (KLIK)
Pesto z suszonych pomidorów: (KLIK)
Pesto z natki pietruszki: (KLIK)

Kolacja:
Spring Rolls: (KLIK)
Prosta sałatka: (KLIK)
Wybór smacznych zup: (KLIK)

Deser:
Ciasto czekoladowe: (KLIK)
Pralinki: (KLIK)
Szarlotka: (KLIK)

5. Znajdź roślinne wersje swoich ulubionych niewegańskich potraw

Kuchnia wegańska nie jest bardziej skomplikowana i czasochłonna niż kuchnia tradycyjna. Na początku jednak trzeba nauczyć się jak zrobić wegańskie naleśniki, roślinne pierogi ruskie czy tofurnik. Po pewnym czasie używanie roślinnych produktów, tam gdzie wcześniej stosowałeś/stosowałaś składniki pochodzenia zwierzęcego, stanie się dla Ciebie naturalne.

Oto kilka przykładów roślinnych wersji tradycyjnych przepisów:
Pierogi ruskie: (KLIK)
Naleśniki: (KLIK1), (KLIK2)
Twarożek: (KLIK1), (KLIK2)
Majonez: (KLIK)
Mleko ryżowe: (KLIK)
Mleko owsiane: (KLIK)
Mleko sojowe: (KLIK)
Tofurnik: (KLIK1), (KLIK2)
Bezy: (KLIK)
Trufle: (KLIK)
Muffinka: (KLIK)
Tofucznica: (KLIK)
Burgery: (KLIK)
Kotlety: (KLIK1), (KLIK2)

Czym zastępować jajka w przepisach: (KLIK)

Zrób też spis swoich ulubionych wegańskich potraw i dań, które zaproponujesz niewegańskim gościom, by przekonali się, że diecie roślinnej daleko do ascezy. Inspiracji możesz szukać na naszej stronie Weganizm. Spróbujesz?

6. Odkrywaj nowe produkty

Tempeh, mleka roślinne, jarmuż, tofu marynowane, amarantus, quinoa, nasiona chia, bulgur, agar-agar, seitan, karob, tahini, drożdże nieaktywne – to tylko niektóre produkty, które weganie prędzej czy później będą mieli szansę poznać.

Większości osób słyszących pierwszy raz o weganizmie, dieta roślinna wydaje się bardzo ograniczająca (zapewne dlatego, że wyobrażają sobie swoją dietę po wyeliminowaniu mięsa, nabiałów i jaj). W rzeczywistości jest odwrotnie – weganizm daje możliwość poznania innych smaków, spróbowania potraw, których się nigdy nie jadło.

7. Bierz B12, w zimie D, pamiętaj o Omega 3

Weganie powinni suplementować B12, ponieważ nie można jej zdobyć ze źródeł roślinnych. Polecam tekst Empatii na ten temat: https://empatia.pl/blog/2013/07/25/b12-tak-biore/. Również każdy, nie tylko weganie, powinien suplementować witaminę D w okresie jesienno-zimowym. Pamiętaj również o kwasach Omega 3, które znajdziesz w orzechach włoskich, siemieniu lnianym i nasionach chia.

Informacje na temat żywienia w zakresie Evidence-Based Medicine znajdziesz  na stronach:

• Damian Parol (dietetyk, specjalizuje się w diecie roślinnej, szczególnie w sporcie): (KLIK)
• Virginia Messina (dietetyczka, specjalizuje się w diecie roślinnej, współtautorka Stanowisk American Dietetic Association na temat diet wegetariańskich): (KLIK)
• Jack Norris (dietetyk, specjalizuje się w diecie roślinnej, prezes organizacji Vegan Outreach): (KLIK)

8. Zwróć uwagę na inne sfery, w których wykorzystuje się zwierzęta

Weganizm to nie tylko dieta. Weganie, dążąc do minimalizowania swojego udziału w wykorzystywaniu zwierząt, unikają produktów odzwierzęcych i nie wspierają rozrywki odbywającej się kosztem zwierząt.

Odzież: Robiąc zakupy, zwróć uwagę, by Twoje ubrania nie były zrobione z wełny, angory, puchu, futra, skóry czy jedwabiu. Wegańskie są m.in. bawełna, len, konopie i włókna syntetyczne.

Kosmetyki, środki czystości: Kupując kosmetyki, możesz kierować się tym spisem firm nie testujących na zwierzętach: notest.pl lub poszukać informacji na temat wegańskich kosmetyków na blogach na przykład na kocieuszy.pl czy zielonelove.blogspot.com.

Wegańskie kosmetyki i środki czystości to takie, które nie mają z składzie produktów pochodzenia zwierzęcego i nie były  testowane na zwierzętach. Możesz też szukać produktów ze znakiem The Vegan Society (np. w sieci Rossmann). Kosmetyki dostaniesz też w sklepach online, np. SweetPiggy

9. Przygotuj się na nieprzychylne reakcje otoczenia

Będąc weganką/weganinem z pewnością będziesz spotykał się z niekoniecznie pozytywnym zainteresowaniem ze strony osób jedzących mięso. Usłyszysz pytania o to czy nie żal Ci „roślinek”, które przecież też są zabijane i cierpią, dowiesz się, że ludzie nie mogą żyć bez mięsa i że w najbliższym czasie nabawisz się niedoborów, anemii, anoreksji, a w konsekwencji zejdziesz z tego świata. Dowiesz się również, że Hitler był wegetarianinem, a Bóg i tradycja każą ludziom jeść mięso.

Dlatego warto już na początku przechodzenia na weganizm zastanowić się nad odpowiedziami, poszukać w Internecie jak inni reagują w takich sytuacjach. Bardzo dobrym źródłem informacji na ten temat jest książka “Eat LikeYou Care” Gary’ego Francione’a i Anny Charlton, w której autorzy wyjaśniają pokrótce skąd biorą się takie negatywne reakcje na informację, że rozmówca jest weganinem – zazwyczaj czują się oceniani. Powiedzenie „nie jem produktów odzwierzęcych, bo nie zgadzam się na to, by zwierzęta były zabijane i cierpiały dla mojej przyjemności”, najczęściej jest rozumiane jako „ty jesz mięso, więc postępujesz nieetycznie.” Więc, jeśli to możliwe, daj swojemu rozmówcy do zrozumienia, że go nie oceniasz.

10. Poznaj wegan

Będzie Ci zdecydowanie łatwiej przejść na weganizm i na nim pozostać, jeśli poznasz innych wegan/weganki, z którymi będziesz mieć możliwość dzielenia się problemami związanymi z dietą roślinną, kupowaniem kosmetyków wegańskich, ubrań i radzeniem sobie z otoczeniem. Być może inni też skorzystają na Twoim doświadczeniu i będziesz dla nich wsparciem.

Możesz na przykład wziąć udział w wydarzeniach organizowanych przez Empatię (m.in. w Tygodniu Weganizmu) lub w innych wydarzeniach poświęconych diecie roślinnej, etyce itp. Jeśli mieszkasz w Warszawie, możesz wybrać się na organizowany w każdy czwartek Wegeobiad Czwartkowy lub wziąć udział w organizowanej przez Polskie Stowarzyszenie Wegańskie Weganogarni (w Krakowie lub Warszawie). Bardzo pomocne mogą okazać się grupy społecznościowe na Facebooku, na przykład Wegańska grupa wsparcia. Kilka lat temu powstał portal społecznościowy Wege Wioska.

11. Nie załamuj się niepowodzeniami

Być może na początku zjesz przez przypadek coś zawierającego produkty pochodzenia zwierzęcego lub będziesz mieć ochotę na niewegańską potrawę. Nie przejmuj się tym – wraz ze zdobywaniem informacji na temat diety roślinnej, „wpadki” będą coraz rzadsze, a chęć na produkty pochodzenie zwierzęcego zmniejszy się albo całkowicie minie. Najważniejsze są starania i niezapominanie o motywacji przejście na weganizm – warto więc od czasu do czasu ją sobie przypomnieć na przykład oglądając filmy: “Ziemianie” (The Earthlings), “Świadek” (The Witness, 2000) (nasze tłumaczenie na język polski: KLIK), “The Ghosts in Our Machine”, “Vegucated”, “Cowspiracy: The Sustainability Secret”, “Speciesism” lub słynny wykład Garego Yourofsky’ego (KLIK).

12. Czytaj dalej

Możesz sięgnąć po książki takie jak:

Książka o prawach zwierząt, Fundacja Czarna Owca Pana Kota (dostępna wersja elektroniczna na stronie Fundacji: (KLIK)
Aktywizm pro zwierzęcy – instrukcja obsługi, Fundacja Czarna Owca Pana Kota
Duhigg Charles, Siła nawyku (nasza recenzja książki: (KLIK))
DeGrazia David, Prawa zwierząt – bardzo krótkie wprowadzenie
Francione Gary, Eat Like You Care
Francione Gary, The Animal Rights Debate: Abolition or Regulation
Francione Gary, Animals as Persons: Essays on the Abolition of Animal Exploitation
Francione Gary, Introduction to Animal Rights: Your Child or the Dog
Joy Melanie, Why We Love Dogs, Eat Pigs, and Wear Cows: An Introduction to Carnism
Kuczyński Zenon, Farba znaczy krew
Linzey Andrew, Teologia zwierząt
Patterson  Charles, Wieczna Treblinka
Probucka Dorota, Filozoficzne podstawy idei praw zwierząt (wersja elektroniczna: KLIK)
Westoll Andrew, Szympansy z azylu Fauna: O przetrwaniu i woli życia

Większość z tych książek jest dostępna w Bibliotece Praw Zwierząt i o Zwierzętach (http://www.bibliotekaprawzwierzat.pl/#!biblioteka/c21et).

Polecane strony:
How Do I Go Vegan  (KLIK)
Jak przejść na weganizm? (KLIK)

Opracowała Janina Cuper
Współpraca: Katarzyna Biernacka, Alicja Spodenkiewicz, Magda Ulinowicz

[related_posts_by_tax posts_per_page="3"]