Dieta wegańska, czyli dlaczego składniki odżywcze się liczą

Przedstawiamy trzeci tekst dietetyczki Virginii Messiny specjalizującej się w diecie wegańskiej, współautorki m.in. “Vegan for Life: Everything You Need to Know to Be Healthy and Fit on a Plant-Based Diet”. Tym razem o tym, że wiedza na temat odżywiania jest potrzebna. Tekst w oryginale znajduje się na blogu Virginii Messiny [klik].

 Jedzenie zdrowej nieprzetworzonej żywności jest ważne. Ważne jest również zwracanie uwagi na poszczególne składniki odżywcze. Ostatnio jednak ta druga opinia staje się niepopularna. To właśnie ją żywieniowi aktywiści tacy jak Michael Pollan nazwali „dietetyzmem”. Twierdzą oni, że nie powinniśmy tak bardzo przejmować się składnikami odżywczymi i po prostu zabrać się za jedzenie ( lub „prawdziwe” jedzenie – jak je określają). Znany dietetyk Dr. David Katz powiada: “Jeśli jesz nieprzetworzone produkty, składniki odżywcze same się znajdą”.

Jednak obserwacja ta nie o końca polega na dowodach naukowych; jest to raczej opinia, w najlepszym razie przeczucie lub przypadkowe spostrzeżenie. Takie zwięzłe uwagi sprzyjają być może pisaniu zajmujących tekstów i chwytliwych haseł, ale niekoniecznie udzielaniu cennych  rad. To jedna z przyczyn, dla których nie należę do grona żywieniowych znakomitości. W końcu nawet Dr. Katzowi zarzucano stawanie w obronie znachorstwa i podzielanie nie zawsze potwierdzonych naukowo opinii.

By być uczciwą muszę jednak przyznać, że w przeciwieństwie do Pollana – którego wiedza na temat odżywiania jest praktycznie zerowa, a rady czasami kompletnie niedorzeczne – Dr. Katz często wyraża wyważone opinie na kontrowersyjne tematy żywieniowe. I prawdopodobnie nie jest całkowitym błędem twierdzenie, że ludzie powinni zwracać większą uwagę na jedzenie nieprzetworzonego, pełnowartościowego jedzenia, niż na drobiazgową analizę swojej diety.

Prawdopodobnie nie jest to błąd w świecie zamieszkałym przez Michaela Pollana i Dr. Katza. Może jednak być błędem w moim świecie, ponieważ dieta bazująca na nieprzetworzonych roślinach, o której mówią Katz, Pollan i inni włącza jednak niektóre produkty, których ani Ty, ani ja nie jemy. Zawiera ona umiarkowane ilości sera, jajek, kurczaka i ryb. Pollan i reszta nie zastanawiają się więc jak można uzyskać optymalną ilość kwasów omega-3, wapnia, witaminy B12 i żelaza na diecie, którą ja promuję. Pogląd, że składniki odżywcze „same się znajdą” nie zawsze się sprawdza w przypadku wegan.

Diety, które od dawna chronią zdrowie mieszkańców Azji i południowej Europy, bazują na pełnowartościowym roślinnym jedzeniu, ale nie są w pełni roślinne. Dieta wegańska wyklucza produkty będące tradycyjnymi źródłami składników odżywczych w tych kulturach. Zatem gdy ludzie przestają spożywać produkty pochodzenia zwierzęcego, muszą dowiedzieć się paru rzeczy o składnikach odżywczych. Na przykład muszą dowiedzieć się, że ważne jest, by włączyć do diety warzywa strączkowe – co najmniej trzy porcje – by dostarczyć odpowiednią ilość wszystkich aminokwasów. Muszą dowiedzieć się, które zielonolistne warzywa zawierają dobrze przyswajalny wapń. Muszą dowiedzieć się także jaki rodzaj suplementu witaminy B12 jest najlepszy i ile należy go przyjmować.

My, weganie, jesteśmy w pewnym sensie pionierami jeśli chodzi o etyczne jedzenie. To dlatego, że świat, w którym zwierzętom jest oddawana sprawiedliwość bardzo różni się od świata istniejącego do tej pory. Nie mamy swojej historii, więc musimy polegać na nauce. Czy z tego powodu można odnieść wrażenie, że bycie weganinem jest trudne? Czy weganizm zaczyna kojarzyć się z „dietetyzmem”? Nie ma to znaczenia. Naszym zadaniem jest sprawić, by dieta wegańska była realnym, długotrwałym wyborem dla każdego, kto chce przejść na weganizm. A to wymaga solidnych, opartych na faktach informacji o odżywianiu. Zwracanie uwagi na składniki odżywcze ma zasadnicze znaczenie w zmniejszeniu liczby osób rezygnujących z weganizmu. Zwierzęta nie mogą brać na siebie ryzyka związanego z niejasnymi, nieuzasadnionymi radami mówiącymi, że wybór pełnowartościowego jedzenia automatycznie zapewnia wszystkie potrzebne składniki odżywcze.

Tłumaczenie: Janina Cuper

Dodatkowe informacje:
– Warto czytać blog Virginii Messiny – autorka pisze regularnie i bardzo przystępnie o diecie wegańskiej i aspektach psychologicznych diety [klik]
– Zapoznajcie się ze składnikami diety wegańskiej 2000 kalorii (konsultacja: Małgorzata Desmond – dietetyk, specjalista medycyny żywienia) [klik]
– Polecamy też blog dietetyka Damiana Parola, który dzielnie rozprawia się z żywieniowymi mitami i pisze głównie o diecie wegańskiej w sporcie (choć nie tylko) [klik]

[related_posts_by_tax posts_per_page="3"]